پروژه ای كه از سال ۲۰۱۱ در ایران آغاز شد
اندازه گیری قند بزاق با همکاری دو دانشگاه کشور
بی دانلود: عضو هیئت علمی پردیس علوم دانشگاه تهران اندازه گیری قند بزاق را از دستاوردهای شیمی تجزیه دانشگاه تهران با همکاری و مشارکت دانشگاه علوم پزشکی تهران دانست و اظهار داشت: به دنبال پیدا کردن روشی غیر تهاجمی برای اندازه گیری قند در بیماران سالم و دیابتی این پروژه از سال ۲۰۱۱ به شکل جدی شروع شد.
دکتر فرنوش فریدبد در گفتگو با ایسنا اظهار کرد: برای رسیدن به این موفقیت مراحل مختلفی شامل تست های آزمایشگاهی و کلینیکی مختلف انجام شد. کارآزمایی های بالینی متنوعی هم در پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران طراحی و انجام شد.
وی افزود: هم اکنون هم چنان این پروژه بسیار سنگین و مهم و پرارزش درحال مطالعات بیشتر آزمایشگاهی و بالینی برای ورود به بازار است. هر چند در این راه با شکست های بسیاری روبرو شدیم و گاهی مجبور به تغییر روش و ساخت چندین ورژن از پروتوتایپ دستگاه شدیم، اما هیچ وقت دلسرد نشدیم و کوشش های محققان و همکاران درگیر در پروژه بالاخره نتیجه داد.
این عضو هیئت علمی پردیس علوم دانشگاه تهران با بیان اینکه اندازه گیری قند بزاق ایده ای بود که در زمان آغاز مخالفان بسیاری چه در خارج و چه در داخل کشور داشت و گاهی مقالاتی یافت می شد که مطالعاتی انجام داده بودند و این مورد را رد کرده بودند یا برخی دیگر با معرفی ابزار یا سنسوری تعدادی تست پراکنده انجام داده بودند که نتایج کمی قابل بحث بود، این ایده نحوه جمع آوری نمونه و این روش اندازه گیری جدید توسط پژوهشگران ایرانی برای اولین بار بیان شد.
دکتر فریدبد تصریح کرد: البته ایده اندازه گیری قند به روش های غیر تهاجمی در آن زمان تازه مطرح شده بود و بدلیل کامپوزیشن ساده تر اشک، محققان روش هایی را که بتواند قند را در اشک چشم اندازه گیری نماید، مطرح می کردند.
عضو بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه بیماران دیابتی ناگزیر از اندازه گیری چندین باره قند خون در طول شبانه روز هستند، اضافه کرد: این مورد در بلند مدت به کاری دردناک برای فرد بیمار تبدیل می شود و لزوم این مورد وقتی کودکان و سالمندان دیابتی را درنظر بگیریم اهمیت بیشتری پیدا می کند. ازاین رو دنیا به دنبال روش های غیرتهاجمی است و در نظر دارند میزان قند را در سایر مایعات بیولوژیکی بدن اندازه گیری کنند.
دکتر فریدبد حسگرهای پوشیدنی نظیر عینک یا انواع لنزها را همچون روش های غیرتهاجی دیگر دانست و تصریح کرد: در این پروژه کمپانی های معتبری از انگلستان، آمریکا، آلمان، تایوان و... بدنبال پیدا کردن تکنولوژی اندازه گیری غیرتهاجمی قند بزاق بودند و وقتی خبر این دستگاه در سایتی که گجت های پزشکی را معرفی می کند، انتشار یافت، ایمیل های گوناگونی برای همکاریهای مشترک یا خرید دانش فنی این پروژه دریافت می کردیم.
وی افزود: کمپانی های بزرگ دنیا نظیر کمپانی Abbot که بر روی حسگرها و ابزارهای اندازه گیری سریع و در محل کار می کنند الان یک پروژه مشترک با کمپانی اپل دارند که بر آن اساس در آینده تلفن های همراه قادر به اندازه گیری میزان کلسترول، قند و... باشند به عبارتی عنوان می کنند «شما بر روی گوشی همراهت تف کن تا به شما بگوئیم سالم هستید یا خیر».
این عضو هیئت علمی پردیس علوم دانشگاه تهران با بیان اینکه بزاق و بایومارکرهای موجود در آن، دنیایی را به روی دانش پزشکی باز کرده اند، اضافه کرد: در پزشکی امروز اندازه گیری بایومارکرها در بزاق و در بازدم مطرح است، تنوع زیادی از غدد بزاقی در دهان موجود است که هر کدام از آنها با ترکیب خاصی بزاق ترشح می کنند به کمک این تست ها حتی میتوان طول مدت مبتلا شدن به بیماری دیابت را هم مشخص کرد و ما یکسری ارتباطات با میزان HbA۱c پیدا کرده ایم.
دکتر فریدبد اظهار داشت: روزی که این پروژه را شروع کردیم، ارتباط بین قند بزاق و قند خون شاید حدود ۰.۲ و ۰.۳ بود، اما الان به اعداد قابل قبولی برای ورود سنسور به بازار دست یافته ایم. البته برای تجاری سازی و ورود به بازار به سرمایه گذاری نیاز داریم. پس از درج خبر پروژه ما در کنفرانس های علمی دیابت و هم در سایت مدگجت، یک کمپانی آمریکایی با عنوان IQTest بر روی سایتی اطلاع رسانی کردند که آنها هم درحال کار کردن بر روی سنسور سنجش قند بزاق هستند و تا دوسال دیگر (یعنی حدودا سال ۲۰۱۶) دستگاه وارد بازار می شود که البته هنوز نشده است! و من بسیار خوشحال شدم که بالاخره جوامع علمی قبول کردند که نمونه بزاق قابل مطالعه است. البته هنوز دستگاه معتبری که بتواند در دسترس بیماران قرار بگیرد، به بازار مصرف معرفی نشده است. مطالعات در این حوزه همچنان در کشور ما و در سایر کشورها ادامه دارد.
وی دستگاهی برای تشخیص افتراقی بین سوءمصرف داروهای سولفونیل اوره از بیماری انسولینوما (شایعترین تومور سلول جزایر لانگرهانس) را هم از دیگر پروژه های قدیمی مشترک پردیس علوم دانشگاه تهران و پژوهشگاه علوم غدد دانشگاه علوم پزشکی تهران دانست و تصریح کرد: سولفونیل اوره ها یک دسته از داروهای دیابتی پُرمصرف هستند. عارضه مهم سوء مصرف این داروها افت قند خون(هیپوگلیسمی) در بیماران دیابتی است که گاهی سبب به کما رفتن بیماران هم می شود. بیمار با افت شدید قند خون به مرکز اورژانس می رسد، تشخیص بین سوءمصرف دارو و مواردی چون بیماری انسولینوما که پانکرانس انسولین بیش از اندازه ترشح می کند، برای پزشک حیاتی می باشد.
عضو بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه در هر کدام از موارد درمان خاصی از جراحی تا درمان ساده وجود دارد، اظهار داشت: میزان سولفونیل اوره با تست های آزمایشگاهی موجود ظرف ۴۸ ساعت اندازه گیری می شود، اما با روش جدید طراحی شده ظرف ۲۰ دقیقه پاسخ گرفته می شود.
دکتر فریدبد ضمن اشاره به وجود حسگرهای دیگری برای اندازه گیری رنگ ها در مواد غذایی، اضافه کرد: درحال کار کردن برای تشخیص زعفران های تقلبی از تارترازین(ماده غیر مجاز) در پفک، ژله و مواد غذایی نظیر چای های زعفرانی به کمک کیت های تشخیصی چشمی هستیم.
وی با تاکید بر لزوم حمایت و همکاری میان بخش های مختلف شامل طراحی صنعتی، تجاری سازی و... اضافه کرد: در دانشگاه MIT حدود هزار تا دو هزار پروژه حمایت می شوند تا شاید از این تعداد یک محصول مفید خارج و برای آن سرمایه گذاری شود.
عضو هیئت علمی پردیس علوم دانشگاه تهران، ساخت کیت های اندازه گیری کورتیزول را از دیگر برنامه های گروه تحقیقاتی خود برشمرد و با بیان اینکه در ساخت این کیت ها طراحی های مختلفی انجام می شود، اضافه کرد: زمانی شرکت ها در ایران دستگاه ها و کیت های آزمایشگاهی تشخیصی را به صورت بالکی وارد می کردند، اما با افزایش قیمت دلار و هزینه تمام شده باوجود وجود وسایل و تجهیزات وارد کردن کیت های تشخیصی مقرون به صرفه نیست. ازاین رو تقاضا برای تولید کیت های داخلی حالا به کمک مهندسی معکوس یا یافتن فرمولاسیون بومی بالا رفته است که ما در این راه حرکت کردیم.
دکتر فریدبد با بیان اینکه تابحال توانسته ایم تعدای از کیت ها را با فرمولاسیون خودمان تولید نماییم، اظهار داشت: این کیت ها با کاربرد در آزمایشگاه های تشخیص طبی بیوشیمی یا پاتوبیولوژی است. بعنوان مثال یک کیت برای تشخیص خون مخفی در مدفوع استفاده می شود.
وی با بیان اینکه به دنبال این هستیم تا سبد محصولاتمان را افزایش دهیم، اضافه کرد: الان دو پروژه با پژوهشگاه رویان برای تشخیص زودهنگام انواع سرطان ها و آلزایمر داریم که یکی از راه بایومارکرهای جنرال سرطان است.
عضو هیئت علمی پردیس علوم دانشگاه تهران در بخش دیگری از سخنانش، نبود زبان مشترک برای انتقال مفاهیم در پروژه های بین رشته ای را از مشکلات موجود دانست و اظهار داشت: همین مشکلات سبب خستگی پژوهشگران در فرایند تحقیقاتی می شود.
دکتر فریدبد ضمن اشاره به همکاری نزدیک موسسه الکتروشیمی دانشگاه تهران با پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران از سال ۲۰۱۰ تابحال تصریح کرد: رئیس پژوهشگاه دکتر لاریجانی همواره دید مثبتی به علوم پایه در پزشکی دارند و به تحقیقات در این حوزه بسیار اهمیت می دهند.
وی با بیان اینکه امروزه نقش علوم پایه در علوم پزشکی دنیا بسیار پررنگ شده است، خاطرنشان کرد: در دنیای امروز گرایش های مختلف علوم پایه بیشتر از پیش برجسته شده است و الان شاهد اثرات علوم پایه در زمینه های مختلف شامل علوم فنی مهندسی و بحث انرژی های نو تا علوم پزشکی و داروسازی و... هستیم.
منبع: beedownload.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب