مشکلات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و افکار جزیره ای عامل اصلی حل نشدن بحران های محیط زیستی

مشکلات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و افکار جزیره ای عامل اصلی حل نشدن بحران های محیط زیستی

استاد دانشگاه شیراز معتقد می باشد همه پدیده های طبیعی همچون ریزگردها برای چرخه حیات بشر مفیدست و این که از آنها با عنوان ˮبحرانˮ یاد می شود، ناشی از عدم آگاهی بشر در بهره برداری از طبیعت است و آنچه که امروز ما از آنها با بحران های محیط زیستی یاد می نماییم، ناشی از عدم مدیریت منابع است؛ چونکه ایران همیشه با چالش خشکسالی مواجه بوده است.


به گزارش بی دانلود به نقل از ایسنا، دکتر عزت الله رئیسی اردکانی، استاد رشته هیدروژئولوژی بخش علوم زمین دانشکده علوم پایه دانشگاه شیراز در جشنواره استارتاپ حرفه سبز که بصورت مجازی از طرف دانشگاه شیراز برگزار شد، توسعه پایدار را استفاده از منابع آب، خاک، انرژی، هوا، کشاورزی، جنگل و معادن برای رفع احتیاجات امروز بشر به شرط این که احتیاجات نسل آینده را تامین کند، تعریف کرد و اظهار داشت: بر این اساس هدف از توسعه پایدار، رشد اقتصادی می باشد، بطوریکه مردم زیر خط فقر زندگی نکنند.
وی افزود: طبیعت با تمام تغییراتی که بر اثر سیل، زلزله، خشکسالی و سایر پدیده های طبیعی دارد، در حالت تعادل قرار دارد و هر چیزی که در طبیعت وجود دارد، در چرخه حیات ما اثرگذار می باشد و اگر تعدادی از پدیده های طبیعی مضر تلقی می شود، به سبب عدم آگاهی ما است.
رییسی اشاره کرد: انسان با کارهای بدون مطالعه خود طبیعت را در کوتاه مدت دستخوش تغییر می کند و طبیعت برای رسیدن به تعادل، واکنش نشان میدهد و گاهی اوقات این واکنش ۵۰ تا ۶۰ سال به طول می انجامد، بر این اساس صیانت از محیط زیست به مفهوم رفتن چند نفر در طبیعت نیست، بلکه هدف آنست که از طبیعت و محیط زیست حفاظت شود تا بشر بقا داشته باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز "تغییرات آب و هوایی"، "بالا آمدن تراز سطح آب دریاها (ذوب برف های قطبی)"، گرد و غبار"، "بهره برداری بیش از توان اکولوژی از رودخانه ها و آبخوان های مشترک بین چند کشور"، "رادیونوکلوئیدها"، "اسیدی شدن اقیانوس ها" و "انتقال هوای آلوده از یک کشور به کشورهای مجاور" را عوامل تخریب محیط زیست در سطح جهان دانست.
این محقق حوزه محیط زیست به پدیده ریزگردها اشاره نمود و با تاکید بر این که این پدیده یک رخداد طبیعی و جزئی از چرخه طبیعی محسوب می شود، تصریح کرد: در شمال آفریقا سالانه ۳ میلیون تن ریزگرد جا به جا می شود و در جنگل های آمازون نیز با جریان های باد ریزگردها به این منطقه وارد می شود.
بگفته وی سالانه حجم زیادی ریزگرد به آمازون وارد می شود و رسوب گذاری می کنند و از آنجا که میزان بارندگی این منطقه سالانه ۳ هزار میلی متر است، سبب می شود ریزگردها که حاوی مواد مغذی هستند، در منطقه پراکنده شوند.
رییسی تصریح کرد: ریزگردها در زندگی انسان نقش مثبت دارد و این که این پدیده تبدیل به بحران می شود، به سبب ناآگاهی ما نسبت به پدیده های طبیعی است.
عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، کاهش تولیدات کشاورزی، رسوب گرد و غبار بر روی سطح برگ و کاهش پروسه فتوسنتز و تنفس در گیاه، کاهش تولید زنبور عسل، تهدید گردشگری و تعطیلی مدارس، ادارات و مراکز صنعتی و تجاری را از خسارت های ریزگردها عنوان نمود و اضافه کرد: به این مجموعه باید بروز بیماریهای تنفسی و امراض حاصل از انتقال باکتری و قارچ و ویروس، کاهش دید و اختلال در ناوبری زمینی و هوایی، اختلال در عملکرد نیروگاه برق و مشکل در سیگنال های تلویزیون، از میان رفتن گیاهان جوان در برخورد با ذرات خاک و انتقال خاک حاصلخیز مملو از مواد غذایی و مواد آلی از یک منطقه خشک و کاهش گیاهان زراعی را اضافه کرد.
وی با اشاره به کمربند طوفان ریزگرد در دنیا با اعلان اینکه این طوفان ها از سمت کشورهایی چون عربستان و کویت به ایران وارد می شوند، افزود: نمونه این کانون های ریزگرد هورالعظیم است که یک سوم آن در ایران و دو سوم آن در کشور عراق واقع شده است و طی ۲۰ سال اخیر خشک شده و دلیل اصلی آن در راه اندازی سد در دو رودخانه "دجله" از طرف کشور ترکیه و "کرخه" در ایران است.
رییسی با اعلان اینکه راه اندازی این سدها و اختصاص آب این دو رود به بخش کشاورزی سبب شد تا امروز هورالعظیم خشک شود، اظهار داشت: در ساخت سدها تنها به کار مهندسی فکر شده، در صورتیکه اگر اجازه داده می شد آب این رودها جاری باشد، با تبخیری که داشته است، می تواند نیازهای منطقه را برطرف کند و دیگر نیاز به راه اندازی سد نبود.
رییسی با تاکید بر این که در سدسازی علاوه بر مهندسان به مشارکت همه متخصصان نیاز است، افزود: همین طور ما بهره برداری بیش از اندازه مجاز از منابع آب تجدیدپذیر داریم. بر روی رود "قره آغاج" استان فارس سد عظیمی با ظرفیت ۱۴۰۰ میلیون متر مکعب راه اندازی شده، در صورتیکه ظرفیت این رود ۴۰۰ میلیون مترمکعب است و از این طریق سیلاب هایی که در این منطقه رخ می دهد نیز در پس این سد ذخیره سازی می شود.
وی مشکل گنبدهای نمکی و سازندهای گچ دار را از دیگر مشکلات کشور نام برد با طرح این سوال که ما تا چه زمانی باید کتاب های خارجی را در جلوی خود قرار دهیم و برمبنای آن رفتار نماییم، اشاره کرد: گنبدهای نمکی مشکل خارجی ها نیست، ولی محققان ایرانی دراین زمینه مطالعات وسیعی انجام داده اند.
رییسی، برداشت بی وقفه از آب های زیر زمینی و بهره برداری از حجم ذخیره هیدرولیکی را از دیگر چالش های محیط زیست ایران خواند و اضافه کرد: مطالعات ما در منطقه بوخن جهرم و هفت برم بیضا استان فارس نشان میدهد که خشک شدن یا کاهش آبچه ها، قنوات، چشمه ها و رودخانه های مجاور زیر دست، ایجاد بحران در سالهای خشکسالی، افزایش حجم ذخیره سدها و حوضچه های تغذیه مصنوعی و کاهش کیفیت آب های زیر زمینی و افزایش آلودگی از نتایج برداشت بی رویه از آبخوان های زیرزمینی است.
وی با تاکید بر این که حالا از عمق ۳۰۰ متری آب به سطح زمین کشیده می شود، اظهار داشت: عمق بیشتر چاه ها یعنی صرف انرژی بیشتر و آلودگی بیشتر و این عوامل در هیچ مطالعاتی محاسبه نمی شود؛ چون اینها استانداردهای خارجی ندارد و ما نیز از آن بی بهره هستیم.
این محقق حوزه آب به افزایش آلودگی های آب های زیر زمینی اشاره نمود و توضیح داد: در گذشته از آنجا که سطح آب های زیر زمینی بالا بوده است، با وارد شدن آلاینده هایی چون سموم کشاورزی و غیره، ته نشین می شد؛ ولی حالا که سطح آب های زیر زمینی کاهش یافته، این آلاینده ها در حجم کم آب وارد می شود، در نتیجه غلظت آلاینده ها در آب های زیر زمینی افزایش می یابد.
رییسی با اشاره به سابقه خشکسالی در کشور، اشاره کرد: یافته های ما نشان میدهد خشکسالی شدیدی در سال ۱۳۴۰ در ایران رخ داده، به شکلی که میانگین بارندگی به ۸۰ میلی متر در سال رسیده و این امر نشان میدهد که ایران همیشه با خشکسالی مواجه بوده و شرایط فعلی کشور نشان از ضعف در مدیریت منابع است تا شدت یافتن خشکسالی ها.
وی افزود: برای حل چالش های محیط زیست ایران دانش، انتقال فناوری و متخصص وجود دارد، ولی برای حل این بحران ها با مشکلات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و افکار جزیره ای مواجه هستیم، در صورتیکه برای حل اضافه برداشت از منابع آبی، پشتوانه مردمی و مدیران وجود دارد.
رییسی با اعلان اینکه ۴۰ سال تحقیق و ۲۰ سال فعالیت اجتماعی و ارائه ده ها سخنرانی از طرف من دراین زمینه ها ثمری نداشته است، اضافه کرد: ما در ضمن این سال ها فقط توانستیم مقالات را در ژورنال ها بایگانی نماییم.



1401/03/25
08:31:55
0.0 از 5
602
تگهای خبر: تولید , دانشگاه , ذخیره سازی , فناوری
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۲ بعلاوه ۱
beedownload بی دانلود