توسط پژوهشگران مركز تحقیقات علوم دارویی انجام شد
طراحی یک کیت برای تشخیص صدمه های ژنتیکی از سرطان تا آلاینده های محیطی
بی دانلود: به گزارش بی دانلود، پژوهشگران مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران یک کیت تشخیصی آزمایشگاهی پرکاربرد برای تشخیص زودهنگام و پیگیری بیماری های مختلف مثل خیلی از سرطان ها، روند درمان این بیماری، عوارض جانبی داروها، تشخیص آلاینده های محیطی مختلف و... طراحی کردند.
دکتر نسرین قاسمی در گفتگو با ایسنا، درباره طراحی و ساخت کیت تشخیص سمّیت ژنتیکی سلول توضیح داد: ما با رویکرد محصول محور و با انجام نیازسنجی آغاز به ساخت یک سری کیت های آزمایشگاهی، مواد آزمایشگاهی و حتی مواد دارویی در مراکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران کردیم.
وی با بیان اینکه در دنیا از تست کامِت (comet assay) یا SCGE برای سنجش سمّیت ژنتیکی یا صدمه DNA سلول و بافت استفاده می شود، اظهار داشت: این صدمه ژنتیکی می تواند ناشی از مواد دارویی، آرایشی، بهداشتی، خوراکی و مواد شیمیایی مختلف باشد و در کشورهای توسعه یافته تست کامت یکی از دقیق ترین و پرکاربردترین تکنیک هایی است، که استفاده می شود. سازمان FDA آمریکا هم آنرا بعنوان یکی از معتبرترین تست ها معرفی کرده است و در صدور اغلب مجوزها بخصوص در حیطه علوم دارویی، از این تست استفاده می کند؛ ولی علیرغم تمام کاربردهای این تست، در کشور ما به علل مختلف از این روش استفاده نمی شود.
پژوهشگر پسا دکترای سم شناسی داروشناسی مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد علل استفاده نشدن از تست کامت در ایران، توضیح داد: این تست پروتکل واحدی ندارد، همینطور به علت نیازمندی به ستاپ دقیق و نبود زیرساخت و تجهیزات لازم، زمان بر و هزینه بر بودن، از این روش در ایران فقط در مراکز انگشت شماری، استفاده می شود و ظرفیت بالای این تست در کشور نادیده گرفته می شود.
وی استفاده از کیت تشخیص صدمه ژنتیکی به روش کامِت را روشی دیگر جهت استفاده از ظرفیت این تست عنوان نمود و اظهار داشت: ساخت این کیت هم متاسفانه به صورت انحصاری در اختیار سه شرکت آمریکایی است که آنرا با قیمت بالا بسیار تولید می کنند و در عمل واردات آن برای ما امکان پذیر نبود و حتی افرادی که از این کیت استفاده می کردند، علیرغم صرف هزینه بسیار بالا به دلیل ناقص بودن کیت های خارجی باز هم با محدودیت ها و مشکلات زیادی روبرو بودند.
این پژوهشگر فارموکولوژی و توکسیکولوژی این علتها را انگیزه ای برای طراحی و ساخت کیت تشخیص صدمه ژنتیکی در ایران عنوان نمود و افزود: بر همین مبنا ما در مرکز تحقیقات علوم دارویی آغاز به طراحی و ساخت کیت تشخیص صدمه ژنتیکی به روش کامِت کردیم و طبق تجربیات چندین ساله ما در لابراتوار های مختلف با استفاده از روش دستی، ما این کیت را طراحی کردیم.
وی به اجزای مختلف این کیت اشاره نمود و اضافه کرد: این کیت حاوی اجزای مختلفی همچون لام های مخصوص است. که خودِ این لام های مخصوص را میتوان بعنوان یک محصول مجزا در نظر گرفت. چون این محصول طراحی کاملاً تخصصی داشت و جنس لام، ضخامت شیشه لام متفاوت بود. علاوه بر این داخل کیت یک سری بافرهای مختلف لایزز بافر، بافر TDE، بافر خنثی کننده، رنگ مخصوص و... قرار دارد. وجود این اجزا امکان انجام تست را با دقت، سرعت و حساسیت بالا به شکل راحت برای کاربر فراهم نموده است.
قاسمی تصریح کرد: در این کیت راهنمای کاملی قرار داده شده که با استفاده از آن احتیاج به حضور یک کارشناس و متخصص با تجربه حذف شود و افراد بتوانند به سادگی با این کیت سمت ژنتیکی مواد مختلف را تشخیص دهند. همینطور قیمت این کیت، نسبت به نمونه خارجی بسیار پایین تر است.
این پژوهشگر پسادکترا، ضمن اشاره به اینکه این کیت قابلیت تجاری سازی و حتی صادرات را دارد، اظهار داشت: ما در مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران و زیر نظر دکتر عبدالهی؛ رئیس این مرکز تحقیقات، کیت را طراحی کردیم و باتوجه به حمایت ویژه ای ایشان که با حمایت مالی شخصی بسترهای لازم را برای ما فراهم کردند، نمونه پایلوت و آزمایشگاهی آن طراحی و ساخته شده است.
نیاز به حمایت ویژه برای صادرات کیت به کشورهای مختلف
وی اظهار نمود: این محصول حالا در مرحله ای است که باید روی آن سرمایه گذاری شود. چون با عنایت به قیمت تمام شده پایین آن، قابلیت تجاری سازی و حتی صادرات را هم دارد و در صورت حمایت ویژه، می توانیم آنرا به کشورهای مختلف صادر نماییم.
قاسمی در مورد کاربردهای کیت تشخیص سمیت ژنتیکی توضیح داد: این کیت در کل، در مراکز تحقیقاتی استفاده می شود ولی در حوزه های گسترده ای به کار می آید. برای مثال در کنترل کیفیت فازهای مختلف توسعه دارویی که دارو استفاده می شود تا دارو سمیت ژنتیکی نداشته باشد. همینطور هر نوع ماده آرایشی، بهداشتی، خوراکی و... احتیاج به این بررسی دارد و صدور مجوزها می تواند با استفاده از این کیت انجام گیرد.
وی افزود: مورد بعد در تشخیص زودهنگام و پیگیری بیماری های مختلف مثل خیلی از سرطان ها و یا پیگیری روند درمان این بیماری است. اینکه داروهایی که تجویز می شود، عوارض جانبی خاصی داشته اند، سمیت ژنتیکی بوجود آورده اند یا خیر. همینطور در بررسی آلاینده های محیطی مختلف در موارد مختلف مثل آب و فاضلاب، هوا و خاک می تواند مورد استفاده قرار گیرد. همینطور در بررسی سمیت شغلی و یا صنعتی در محیط هایی که افراد با مواد سمی و یا اشعه ها سرو کار دارند، می توانند استفاده شوند.
پژوهشگر پسا دکترای مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: نکته مهم اینست که این کیت در اپیدمیولوژی مولکولی که به بررسی ارتباط بین مواجهه افراد با یک عامل سمی و ژنوتوکسیک و یا بروز و یا پیشرفت یک بیماری خاص، می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
استفاده از کیت سمّیت ژنتیکی برای تشخیص شیوع سرطان
وی افزود: برای مثال، جهت بررسی شیوع یک سرطان در منطقه ای که در مجاورت یک کارخانه ای است که آلاینده ژنوتوکسیک و یا کارسینوژن دارد، می توانیم با استفاده از این کیت منشأ آنرا تشخیص دهیم. همینطور در پزشکی قانونی می توانند در تست های قبل و بعد مرگ می تواند بررسی شود و حتی در مواردی برای تعیین زمان مرگ هم می تواند استفاده گردد. همینطور در تحقیقات مختلف، لابراتوار ها و مراکز تحقیقاتی می تواند مورد استفاده قرارد گیرد.
قاسمی در مورد اقدامات دیگری در مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران، انجام شده است، اظهار داشت: یکی از اقدامات دیگر فرمولاسیون و تهیه قرص های لایزیز بافر (Lysis Buffer) است که در تست های مختلف سلولی مولکولی برای یکنواخت کردن نمونه های بافتی و حذف عوامل مزاحم در تست های سلولی مولکولی استفاده می شود. استفاده از این قرص های بافر، امکان انجام تست هایی مثل تست کامِت را برای ما تسهیل می کند و دقت کار را بالا می برد.
وی تهیه و فرمولاسیون قرص بافر TBE را اقدام دیگر پژوهشگران این مرکز تحقیقات عنوان نمود و توضیح داد: این قرص بافر در زمان هایی که در تست ها تمرکز بر روی اسیدهای نوکلئیک است، استفاده می شود. فرمولاسیون این قرص ها انجام شده و آمادگی تولید را دارند. همه این محصولات برای نخستین بار در کشور تولید می شود و قبل از آن تولید آن در انحصار شرکت سیگما بوده است.
پژوهشگر پسا دکترای مرکز تحقیقات علوم دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران بافر استخراج هسته سلول را بعنوان محصول دیگر این مرکز تحقیقات معرفی نمود و اظهار داشت: این بافر در تست هایی که پروتئین های هسته سلول را بررسی می کنند، استفاده می شود و چون قیمت بالایی دارد، واردات آن امکان پذیر نیست. از این بافر، ما می توانیم که اعتبار تست های سلولی مولکولی را در زمان هایی که احتیاج به بررسی عامل های رونویسی هسته ای یا آنزیم های هسته ای داریم، مثل برخی سرطان ها بررسی نماییم.
وی در مورد ساخت یک محلول ترکیبی برای درمان زخم ها بخصوص زخم های دیابتی، توضیح داد: این محلول ترکیبی مشتقی از فاکتور خون ساز اریتروپویتین است که در آن خاصیت خون سازی حذف شده و خاصیت حفاظت بافتی در آن حفظ شده. این محلول با فاکتور رشد اپیدرمی EGF ترکیب شده است که می تواند در ترمیم زخم های دیابتی بشدت کارا و موثر باشد.
این محقق در مورد خاصیت تسکین بخشی این ماده اظهار داشت: این ماده علاوه بر ترمیم زخم پای دیابتی، می تواند نقش مسکن هم داشته باشد و خاصیت ترمیم و تسکین زخم را هم زمان ایفا می کند.
قاسمی در مورد مطالعات انجام شده در مورد ترک اعتیاد و کنترل علایم اعتیاد اظهار داشت: در این مرکز ما مطالعاتی انجام دادیم و با بررسی بعضی از گیرنده های هسته ای این مسیرهای سیگنالی را با مسیر تحمل نسبت به اپیوئیدها را بررسی کردیم و مشاهده کردیم که ارتباطاتی بین آنها وجود دارد. ازاین رو با استفاده از آنها ما می توانیم در کنترل علایم ترک اعتیاد و سندرم محرومیت اقدامات مهمی انجام دهیم که این مورد می تواند تحول بزرگی در زمینه ترک به شمار رود.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب