وجود گسل پنهان در مرکز تهران که تاکنون شناخته نشده بود
بی دانلود: محقق پژوهشکده علوم زمین معتقد می باشد در شهر تهران 6 زمینلرزه تاریخی رخ داده که مسبب 3 مورد از این زلزله ها به گسل های شناخته شده نسبت داده شده است ولی هنوز سر منشا 3 زلزله دیگر تهران معین نیست و با مطالعاتی که انجام دادیم، مشخص شد که در مرکز شهر تهران گسل پنهانی وجود دارد که می توانسته در گذشته عامل زمینلرزه ها باشد و می تواند در آینده عامل زلزله های دیگر باشد.
به گزارش بی دانلود به نقل از ایسنا، دکتر مرتضی طالبیان، عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی در نشست تخصصی نوزدهمین سالگرد زلزله بم که در محل سازمان زمین شناسی برگزار شد، اظهار داشت: درباره ی زلزله بم موارد زیادی مطرح شده، ولی همچنان باید درس هایی از آن بگیریم که نگرفته ایم.
وی افزود: نگاهی به نقشه لرزه خیزی ایران نشان داده است که در همان جاهایی که زمینلرزه رخ می دهد، شهرها گسترده شده اند و این امر نشان داده است که ریسک خطر زلزله در همه مناطق کشور بالا است؛ بدین جهت باید خصوصاً به مناطق شهرهای بزرگ توجه بیشتری صورت گیرد؛ چونکه در شهرهای بزرگ انرژی زلزله نیز آزاد شده است.
طالبیان افزود: زلزله ها می توانند ریسک های متفاوتی را ایجاد کنند، به عنوان مثال زمینلرزه طبس و سرپل ذهاب با بزرگای یکسان بودند، ولی ریسک و تلفاتی که در این رخداد لرزه ای بوجود آمد، متفاوت بوده است. همین طور در زلزله بم بزرگای چندان بزرگ نبوده است، ولی تلفاتی که بوجود آورده خیلی بیشتر از تلفات زلزله های بزرگتر بوده است.
عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی با طرح این سؤال که چطور می توان ریسک زلزله را کم کرد، تصریح کرد: در زمینه زمینلرزه ۳ ضلع "کاهش خطر"، "کاهش در معرض خطر قرار گرفتن" و "کاهش لطمه پذیری" مطرح است. برای کاهش خطر زلزله، پیش بینی زلزله مطرح شده که عملا بی فایده است و هیچ کشوری نتوانسته زلزله را پیش بینی نماید و ما هم نخواهیم توانست، بدین جهت سرمایه گذاری برای کاهش خطر بوسیله پیش بینی زلزله، یک گمراهی است و حتی اگر موفق شویم تنها می توانیم جان انسان ها را نجات دهیم و نمی توانیم جلوی خسارات اقتصادی را بگیریم.
عضو هیات علمی پژوهشکده زمین شناسی با تکیه بر ضرورت توجه به ساختمان سازی در حوزه کاهش خطر زلزله، اظهار داشت: در این حوزه لازم است ساختمان مناسب در جای مناسب ساخته شود. نمونه آن دو زلزله "ونچوان" چین و با بزرگای ۷.۹ و زلزله بم با بزرگای ۶.۶ است که تصاویری که ما تهیه کردیم، نشان داده است تخریب ساختمان در این دو منطقه شبیه هم هستند و در هر دوی این منطقه به علت ضعف طبقه پایین سبب تخریب سازه شده است. در این حوزه بخشنامه ها تدوین شده و ویرایش پنجم آنها به زودی ارائه می شود، ولی در اجرا ضعف هایی وجود دارد که اگر این ضعف ها کنترل شود تا حد زیادی لطمه ها را کاهش خواهد داد.
طالبیان با تکیه بر راه اندازی سازه های مناسب در محلهای مناسب برای کاهش خطر زلزله، توضیح داد: در این حوزه نیاز داریم تا گسل ها شناسایی شوند و برمبنای آن تعیین شود که چه محل هایی برای راه اندازی سازه ها مناسب می باشد، در این خصوص نخستین گام تعیین سرچشمه های لرزه زا و گسل ها است و در ادامه آن می توانیم نقشه گسل ها را به نقشه خطر تبدیل نماییم که این برنامه تا حدی در این پژوهشکده انجام شده است.
وی تصریح کرد: تهیه این نقشه در مقیاس ملی است و برای تهیه این نقشه در مقیاس های شهری نیاز است تا کارهای بیشتری اجرائی شود.
عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین، گسل های موجود در کشور را شامل گسل های سطحی و پنهان ذکر کرد و خاطرنشان کرد: تعداد زیادی از زلزله های رخ داده در زاگرس به علت گسل های پنهان است که هیچ کدام گسلش سطحی نداشته اند و با یک نگاه سطحی به تاریخچه زلزله های چند دهه اخیر می توان گفت نیمی از زلزله های ایران روی گسل های پنهان رخ می دهد؛ بدین جهت نقش این نوع گسل ها مهمست و لازم است این نوع گسل ها شناسایی شوند.
وی ضمن اشاره به گسل های پنهان در زاگرس، علت آن وجود لایه های نمک است که سبب پنهان شدن گسل ها می شوند و افزود: گسل هایی در ژرفا وجود دارند که ممکنست آثاری بر روی زمین نداشته باشند که به آنها گسل های " پی سنگی" گفته می شود؛ در این حوزه مطالعات زیادی انجام شده، ولی کماکان گسل های پی سنگی ای هستند که ما آنها را نمی شناسیم، نمونه آن زمینلرزه سر پل ذهاب است که به علت فعال شدن یکی از گسل های پی سنگی است و بزرگترین زلزله دستگاهی زاگرس را شکل داده است.
زلزله تهران
طالبیان به زمینلرزه های شهرهای بزرگ اشاره و اظهار نمود: شهر تهران به عنوان پایتخت و بزرگترین کلان شهر ۶ زمینلرزه تاریخی داشته که گسل مسبب ۳ مورد از این زلزله ها به گسل های شناخته شده نسبت داده شده است، ولی هنوز سر منشأ ۳ زلزله دیگر تهران معین نیست و این مبدا مطالعاتی در تهران برای ما شد و در نهایت منجر به این شد که دریابیم در مرکز شهر تهران گسل پنهانی وجود دارد که می توانسته در گذشته عامل زمینلرزه ها باشد و می تواند در آینده عامل زلزله های دیگر باشد.
وی اظهار داشت: علاوه بر این گسل های پنهان، گسل هایی در سطح زمین داریم که در سالهای اخیر بر روی آنها ساخت و ساز شده است و در سالهای اخیر با تلاش هایی که صورت گرفت، نقشه های حریم گسل ها تدوین و برمبنای آن قانونی مصوب شد که برمبنای آن ساخت و ساز در حریم آنها ممنوع گردید، چونکه ساخت و ساز در حریم گسل ها سبب لطمه رسیدن به سازه می شود.
بگفته این محقق زمین شناسی، حریم گسل ها متفاوت می باشد و از ۵ تا ۵۰ کیلومتر متفاوت است؛ بدین جهت فرمول ثابت ندارد و نیاز است بر روی هر یک از گسل ها مطالعاتی صورت گیرد.
طالبیان اضافه کرد: رعایت حریم گسل ها تقریباً در تهران اجرائی شده است و کم و بیش رعایت می شود و امیدواریم در آینده با شدت بیشتری این قانون پیگیری شود، ولی در سایر شهرها، باوجود تلاش هایی که شده و وظایفی که بر عهده سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی گذاشته شده است، اعتبارات چندانی در این حوزه اختصاص نیافته است.
وی اظهار داشت: شهر تهران در ۳۰ تا ۴۰ سال اخیر به شدت توسعه یافته است و از ساختمان های پراکنده به برج های متراکم تبدیل گشته است و بگونه ای است که عوارض شهری محو و نابود می شوند و زمینی که می توانستیم به آسانی عوارض زمین شناسی آنرا به آسانی مطالعه نماییم، در کمتر از ۱۰ سال کاملا پوشیده شده است؛ بدین جهت یکی از اولویت ها این است که به محدوده شهرها توجه گردد، چون به زودی از دسترس خارج می شوند. مناطق کویری همیشه آماده مطالعه هستند، ولی مناطق شهری بسیار حیاتی هستند و هر سال که در مطالعات شهری تاخیر شود، هزاران ساختمان ایجاد می شود.
بگفته این محقق، در تهران سالانه ۱۰ تا ۲۰ هزار پروانه ساختمانی صادر می شود و ۱۰ تا ۲۰ هزار ساختمان در خطر بیشتر قرار خواهند گرفت، اگر بر روی گسل ها مطالعه نشود.
گسل هایی که مطالعه نشده اند
این عضو هیات علمی پژوهشکده علوم زمین با اشاره به اینکه در پیرامون شهر تهران گسل های زیادی هستند که مطالعه نشده اند، اظهار داشت: ما هنوز اطلاعات دقیقی از گسل های اصلی اطراف تهران در اختیار نداریم و اولویت ما درباب پیرامون شهرهای بزرگ، مطالعات لرزه شناسی و گسل ها و مطالعه شهرهاست، پیش از آنکه با ساختمان سازی پوشانده شوند.
منبع: بی دانلود
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب