ثبوتی در نشست تخصصی شب موزه ملی علوم و فناوری ایران :
علوم مبتنی بر مشاهده به گسترش صلح کمک می کند
بی دانلود: به گزارش بی دانلود، بنیانگذار دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان با اعلان اینکه موزه های علم و فناوری در گسترش علم نقش دارند، اظهار داشت: هرچه میزان علوم مبتنی بر مشاهده در جهان گسترش یابد، میزان اختلاف کم می شود و به گسترش صلح جهانی کمک می نماید.
به گزارش بی دانلود به نقل از ایسنا، دکتر یوسف ثبوتی در نشست تخصصی «شب موزه ملی علوم و فناوری ایران» که عصر یکشنبه، ۵ شهریور ماه همزمان با بزرگداشت زکریای رازی برگزارشد، اظهار داشت: بامداد امروز به مناسبت سالروز ابوریحان بیرونی (۱۳ شهریور) در دانشگاه امام علی حاضر شدم و توضیحاتی درباره ی این دانشمند دادم. ابوریحان و ابن سینا که هر دو نفر جزو دانشمندان بزرگ هستند، هم عصر بوده اند.
وی با اعلان اینکه ابوریحان از یک خاصیت برخوردار بود که در بین معاصران این دانشمند ایرانی کمتر به چشم می خورد، اظهار داشت: ابوریحان اهل مشاهده بود و برای یافتن مسائل دست به جست وجو می زد. بطور مثال، این دانشمند دست به اندازه گیری چگالی آب دریا یا چشمه می زد. اگر بیان می شد که افعی با نگاه کردن به زمرد کور می شود، افعی را مقابل زمرد قرار می داد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: ابن سینا همیشه مورد احترام ابوریحان بود. نحوه عملکرد ابن سینا با هم عصران متفاوت بود؛ او به مشاهده در حوزه علوم طبیعی اعتقادی نداشت و به شاگردان خود سفارش می کرد که وقت خودرا برای مشاهده تلف نکنند. ابن سینا معتقد بود که با تعقل می توان به مقصود رسید.
بنیانگذار دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان با اعلان اینکه هنگامی که سخن از عقل در گذشته به میان می آمد، منظور از عقل به ذات بود، اضافه کرد: خداوند به انسان ها قدرت تفکر اعطا کرده است که با بهره گرفتن از تفکر می توانند دست به استنتاج بزنند و به واقعیت برسند. ابوریحان دست به استنتاج نمی زد و با مشاهده به هدف خود می رسید. «ابن هیثم» هم همانند ابوریحان بود و دست به مشاهد می زد. این خاصیت ابوریحان و ابن سینا با متفکران هم عصرشان متفاوت بود، اما این تفکر با نوع تفکر دانشمندان علوم فیزیک، شیمی و ریاضی امروزی یکسان است.
دکتر ثبوتی با اعلان اینکه علوم را به دو دسته «دانش های مبتنی بر مشاهده» و «مبانی مبتنی بر نظر» تقسیم می کنم، اظهار داشت: کتاب های «شفا» و «قانون» ابن سینا با یکدیگر تفاوت دارند. کاتب قانون مبتنی بر مشاهدات است؛ اگر کسی در پشت کوه گرفتار تب شود، با بهره گیری از کتاب قانون ابن سینا می تواند با داروهای گیاهی خودرا درمان کند. کتاب شفای ابن سینا نمی تواند به درد دنیای امروز بخورد.
بنیانگذار دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان با اعلان اینکه اگر مکتب مشاهده ابوریحان، ابن هیثم و زکریای رازی را تعمیم می دادیم، این رویکرد در تمام جهان اسلام گسترش می یافت، اضافه کرد: اگر چنین موضوعی محقق می شد، شاید علوم و فنون جدید که طی دو سده گذشته از اروپایی ها گرفتیم، در جامعه اسلامی به وجود می آمد.
وی درباره ی تاریخچه علوم اظهار داشت: علوم مانند ریاضی و نجوم که مبتنی بر مشاهده هستند، نسبت به علومی که مبتنی بر اصول هستند، دارای سبقه بیشتری هستند. تعریف قوانین در علوم طبیعی که شامل فیزیک می شود، زمان بر بوده است. زمان زیادی صرف شد که قانونی مثل قانون حرکت نیوتن تعریف شود یا قوانین مربوط به حوزه الکترومغناطیس تعریف شود. مرحله تکامل علم فیزیک از زمان گالیله و نیوتن شروع شد.
دکتر ثبوتی افزود: پیشرفت فیزیک بصورت قدم به قدم و با مشاهده حاصل شده است. پیشرفت در عرصه شیمی مشکل تر است؛ چونکه کار با نوترون، الکترون و پروتون در گذشته نمی توانست بصورت مشاهده درآید و نیاز به لابراتوار داشته است. زیست شناسی با مسیر دور و درازی برای رسیدن به کمال مواجه می باشد. زیست شناسی با موجودات زنده مثل دی ان ای و رفتارهای سلولی مواجه می باشد تا رفتار آنها را بفهمد.
وی با اعلان اینکه علوم تحقیقی را می توان با هر فرهنگ، عقیده، آیین و اخلاقی فرا گرفت، اظهار داشت: ۲ فیزیکدان از ۲ نقطه دنیا با عقاید مختلف می توانند بر سر مسائل فیزیک با یکدیگر صحبت کنند و هیچ اختلافی بین آنها به وجود نمی آید؛ چونکه علم فیزیک مبتنی بر مشاهده است.
دکتر ثبوتی افزود: هیچ مفهومی در علوم مبتنی بر مشاهده مقدس نیست و قابل نقد است. هیچ دانشمندی به مرحله تقدس نمی رسد و قابل نقد است و می توان به آنها انتقاد وارد کرد. اگر یک دانشمند از نظر موضوعی مورد نقد قرار گیرد، دانشمند می تواند با مراجعه به لابراتوار به انتقاد جواب دهد یا متوجه اشتباه خود شود.
این استاد دانشگاه با اعلان اینکه علوم مبتنی بر نظر چندان دقیق نیست و در جغرافیای مختلف می تواند مورد پذیرش قرار نگیرد، اظهار داشت: بطور مثال، علم اقتصاد قوی نیست. اختلاف در این علوم می تواند سبب بروز اختلاف میان انسان ها و حتی بروز جنگ شود. مفهوم در این علوم دقیق نیست و اختلاف میان دانشمندان سبب بروز فجایعی از زمان ارسطو تا به امروز شده است. بطور مثال، حکومت داری در کشورهای دموکراتیک با افغانستان تحت سیطره طالبان متفاوت می باشد.
وی افزود: علوم مبتنی بر مشاهده فارغ از بحث و جدل است و انسان ها می توانند برای مفاهمه آن با یکدیگر کنار بیایند، اما چنین موضوعی در علوم نظری وجود ندارد.
دکتر ثبوتی درباره ی موزه های علم، اظهار داشت: علوم مشاهداتی می توانند در لابراتوار ها تشریح شوند و علوم را ترویج دهند. سال ۲۰۲۲ به عنوان سال جهانی علوم پایه برگزیده شد و به ترویج علوم پایه اهمیت داده شد. موزه ها در فهماندن مبانی علوم آزمایشگاهی نقش اساسی دارند. ما در مدارس ابتدایی فقط مفاهیم را به دانش آموزان یاد می دهیم و همان موارد را از آنها می خواهیم؛ به عبارت دیگر پرسش گری به دانش آموزان آموزش داده نمی گردد. به عبارت دیگر به آنها می گوییم که فقط پذیرای حرف بزرگ ترها باشند.
وی با اشاره به این که «خانه دانش» را در دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان پایه گذاری کردیم، اضافه کرد: این خانه را سال قبل راه اندازی کردیم. ما برای دانش آموزان این فرصت را فراهم کردیم آن چه که در کتاب خود فرا می گیرند در لابراتوار بصورت عملی تجربه کنند. موزه های علم و فناوری می توانند نقش مؤثری در گسترش علم داشته باشند.
دکتر ثبوتی در آخر اظهار داشت: هرچه میزان علوم مبتنی بر مشاهده در جهان گسترش یابد، میزان اختلاف کم می شود و به گسترش صلح جهانی کمک می نماید.
منبع: beedownload.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب